6/30/2020

Συνέντευξη της Emfasis Foundation στο BeConscious

Emfasis: Γέφυρα μεταξύ της κοινωνίας και των κοινωνικά αποκλεισμένων ανθρώπων”

Ευχαριστούμε πάρα πολύ το Be Concious και ιδιαίτερα τον Άγγελο Στέργιο, για το ενδιαφέρον του και την υπομονή του, ενώ προσπαθούσαμε να συλλέξουμε το υλικό της συνέντευξης στις πολύ καίριες ερωτήσεις που μας είχε θέσει. Όλα αυτά, σε μία περίοδο που μας βρήκε εξαντλημένους σωματικά και ψυχικά, στο επίκεντρο μιας πανδημίας που είχε επηρεάσει σοβαρά την πλειονότητα των ωφελούμενων της Emfasis. Ευχόμαστε να καταφέρουμε να βρεθούμε μαζί σε μία βάρδια, έτσι ώστε αυτά που περιγράφουμε να μεταβληθούν σε μία ζωντανή πραγματικότητα του streetwork. Παρακάτω η συνέντευξη:


“Η ιδέα"

«Η δημιουργία της Emfasis είναι το αποτέλεσμα του οράματος μιας ομάδας Ελλήνων της διασποράς ώστε να δώσουν μία άμεση και αποτελεσματική διέξοδο στις σοβαρές κοινωνικές προκλήσεις που έχει δημιουργήσει η οικονομική κρίση στη χώρα μας. Μετά από μελέτη πολλών μηνών και αλλεπάλληλες διασυνδέσεις με δομές και υπηρεσίες, διαπιστώθηκε ότι δεν αρκούσε να περιμένουμε να έρθουν οι άνθρωποι σε εμάς για να ζητήσουν στήριξη, αλλά να πλησιάσουμε εμείς τους ανθρώπους αυτούς μη επικριτικά αλλά με σεβασμό και αξιοπρέπεια, και από κοινού να σχεδιάσουμε τα βήματα που θα πρέπει να κάνουν για να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης τους. Η μεθοδολογία αυτή πηγάζει από τις αρχές του social streetwork/κοινωνική εργασία στο δρόμο.»


Η ομάδα

«Η ομάδα της Emfasis αποτελείται από άτομα όλων των ηλικιών και ειδικοτήτων. Αξιοποιούμε τις γνώσεις και την εμπειρία του κάθε μέλους της ομάδας προκειμένου να καλύπτουμε όσο καλύτερα γίνεται τις ανάγκες τόσο σε οργανωτικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο δράσεων/πεδίου. Κάθε νέο μέλος της ομάδας λαμβάνει αρχικά μία γενική εκπαίδευση αναφορικά με το αντικείμενο και σε δεύτερο στάδιο ειδική εκπαίδευση ανάλογα με τον ειδικό ρόλο που αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας.

Οι βασικές αρχές της ομάδας είναι η διακριτικότητα, ο σεβασμός, η άρτια επικοινωνία και η αποδοχή των χαρακτηριστικών όλων όσων θέλουν να συμμετέχουν. Η ομάδα διακρίνεται από σαφείς ρόλους και όλοι εμπλέκονται στον βαθμό και στο επίπεδο που επιθυμούν και αισθάνονται ασφαλείς.

Η ομάδα καλείται να έρχεται σε επαφή με τους ανθρώπους σε κατάσταση δρόμου, όσο και με τους περαστικούς, με τους εργαζόμενους σε σημεία όπου υπάρχουν άστεγα άτομα ή άτομα σε κατάσταση δρόμου και με γειτονιές οι οποίες είναι περιθωριοποιημένες. Για αυτούς τους λόγους καλούμαστε να παίζουμε έναν πολύ λεπτό ρόλο – σύνδεσμο μεταξύ όλων των παραπάνω.»


Μέχρι σήμερα, τι έχετε καταφέρει;

«Από την ημέρα που ξεκινήσαμε, αισθανθήκαμε ότι δημιουργήσαμε μία γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και των κοινωνικά αποκλεισμένων ανθρώπων, που ήταν ανύπαρκτη. Όσοι αισθάνονταν ξεχασμένοι, είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή σχεδόν καθημερινά με τις ομάδες μας. Περιοχές στιγματισμένες από κοινωνική ένταση και διχασμό, μας μίλησαν για την ευεργετική επίδραση της παρουσίας μας, καθώς απορροφούσαμε ένα κοινωνικό κραδασμό που πριν ήταν διάχυτος στους δρόμους. Από το 2013 πάνω από δέκα χιλιάδες (10,000) άνθρωποι σε ορατή και αόρατη αστεγία, έλαβαν ψυχοκοινωνική, υλική και ανθρωπιστική στήριξη ανάλογα με την περίπτωση. Η Οργάνωση έδωσε την ευκαιρία σε σαράντα πέντε (45) νέους κοινωνικούς επιστήμονες να ξεκινήσουν την καριέρα τους πάνω στο αντικείμενο τους. Εφαρμόσαμε 19 προγράμματα ανακούφισης που ξεπήδησαν από τις μαρτυρίες και τα αιτήματα των ίδιων των ανθρώπων. Διακόσιες χιλιάδες (200,000) ώρες εθελοντικής εργασίας επενδύθηκαν στην χαρτογράφηση των αναγκών και στην ψυχοκοινωνική στήριξη των κοινωνικά ευάλωτων και αποκλεισμένων, ενώ έχουν δοθεί περισσότερα από πεντακόσιες χιλιάδες (500,000) είδη επιβίωσης.»


Πως σχολιάζετε την οικονομική κατάσταση της χώρας μας και ποια ηλικιακή ομάδα φαίνεται να υφίσταται το μεγαλύτερο πλήγμα;

«Ο δικός μας σχολιασμός βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στις μαρτυρίες των ανθρώπων τους οποίους στηρίζουμε ή με τους οποίους ερχόμαστε σε επαφή. Η ηλικιακή ομάδα που θα δεχτεί σοβαρό πλήγμα δείχνει να είναι 45 και άνω, κυρίως άντρες, καθώς η αγορά εργασίας προσανατολίζεται σε νέο έμψυχο υλικό που μπορεί πιο εύκολα να εκπαιδευτεί και να ανταπεξέλθει στα καινούργια δεδομένα. Άνθρωποι που έχασαν, έστω και προσωρινά, τις δουλειές τους, παραμένουν σοβαρά προβληματισμένοι και θεωρούν ότι είναι πολύ δύσκολο γι’ αυτούς να κάνουν στροφή σε μία καινούργια επαγγελματική κατεύθυνση, ενώ επιβαρύνονται με αρνητική ψυχολογία, καθώς αδυνατούν να διαχειριστούν το συναίσθημα της αποτυχίας να παρέχουν τα απαραίτητα στα προστατευόμενα μέλη τους.»


Μια μέρα ενός Streetworker στην οργάνωση…

«Κάθε ημέρα είναι ξεχωριστή! Υπάρχουν συγκεκριμένες ενέργειες που πρέπει να ακολουθούνται, στην οποία συμπεριλαμβάνεται και η βάρδια. Κάθε βάρδια αποτελεί μια μοναδική εμπειρία που περικλείει σωρεία λειτουργιών. Ενδεικτικά πραγματοποιείται καταγραφή αιτημάτων, συζήτηση με την ομάδα για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη υλοποίησή τους και πραγματοποίηση των αιτημάτων. Σε έκτακτα περιστατικά, αρκετές είναι οι φορές που μπορεί να καλέσουμε το ΕΚΑΒ ή άλλες κρατικές υπηρεσίες ώστε να υπάρξει αναφορά και διευθέτηση του συμβάντος. Ακόμη, συμβαίνουν ατομικές συναντήσεις με ωφελούμενους και, τέλος, πραγματοποιείται αναφορά/αξιολόγηση βάρδιας και περιοχής.»


Οι πιο «δυνατές» εμπειρίες…

«Πολύ σημαντική εμπειρία αποτελεί συνειδητοποίηση της βαρύτητας των λέξεων «πεινάω» και «φοβάμαι», καθώς και η καθημερινή επανάληψή τους. Στο άκουσμα τους, δεν μπορείς παρά να πάρεις άμεσες αποφάσεις για να στηρίξεις τους ανθρώπους με ό,τι εργαλεία και μέσα διαθέτεις.

Πρακτικά, η ομάδα της Emfasis, ακολουθεί πάντα κανόνες ασφαλείας και  υγιεινής, ανεξαιρέτως. Κατά την περίοδο των μέτρων, όμως, προστέθηκε και η τήρηση της απόστασης ασφαλείας στα 2 μέτρα. Οι ωφελούμενοι, αλλά και εμείς οι ίδιοι χρειαστήκαμε χρόνο για την τήρηση αυτής της κοινωνικής απόστασης. Με βάση αυτό ήρθαμε αντιμέτωποι με την επιβολή μιας απόστασης, μιας οριοθέτησης που πολλές φορές επιφέρει θλίψη για τις συνθήκες ανθρώπινης επαφής. Εν ονόματι της Υγείας όλων, όμως, πρέπει όλοι να προσαρμοστούμε άμεσα.

Η περίοδος των περιοριστικών μέτρων, συνέπεσε με τη Μ. Εβδομάδα. Η έντονη μοναξιά που βίωσαν οι άνθρωποι στο δρόμο αποτυπώθηκε με πρωτόγνωρες προσεγγίσεις, κατά τις οποίες οι ωφελούμενοι μας ζητούσαν απλά να βρισκόμαστε κοντά τους. Αρκετοί μας μίλησαν πρώτη φορά για την παιδική τους ηλικία, για αναμνήσεις από γιορτές του Πάσχα που ακόμα ήταν με τους αγαπημένους τους, για τις δυσκολίες που έχουν περάσει. Οι μαρτυρίες αυτές ήταν εξαιρετικά έντονες με έκδηλη την εξιστόρηση που κατέληγε σε ένα είδος εξομολόγησης.

Τέλος, πολύ έντονες εικόνες δημιούργησαν και οι αντιπαραθέσεις των Αρχών με τους ανθρώπους σε κατάσταση δρόμου σε σημεία μεγάλου συνωστισμού. Μία έντονη εικόνα που προήλθε από αυτό είναι ότι πολλοί ωφελούμενοι άλλαξαν σημεία και βρέθηκαν “κρυμμένοι” πίσω από εγκαταλελειμμένα κτίρια, θάμνους και υπόγειες διαβάσεις.»


Τελικά, πόσο έχει επηρεαστεί το streetwork την περίοδο του κορωνοϊού;

«Η μεθοδολογία του streetwork επηρεάστηκε σημαντικά από τις συνθήκες που επέβαλε η πανδημία. Μέσα στα πλαίσια του streetwork είναι η κινητοποίηση και η ενδυνάμωση του ευάλωτου πληθυσμού σε συνθήκες διαβίωσης δρόμου, κάτι που απαιτεί τη φυσική παρουσία και την εξατομικευμένη προσέγγιση. Επιπλέον, απαιτεί και συνεργασία με δομές/υπηρεσίες, οι οποίες είχαν σημαντικά μειωμένες παροχές λόγω προσωρινών αναστολών λειτουργίας. Συνεπώς, μέσα στα πλαίσια των απαγορεύσεων για τη διαφύλαξη της Δημόσιας Υγείας και λόγω της επικινδυνότητας μετάδοσης του ιού, προχωρήσαμε σε αναπροσαρμογές:

  • Ψυχολογική υποστήριξη/ενδυνάμωση μέσω καθημερινής τηλεφωνικής επικοινωνίας με τους ωφελούμενους.
  • Καθημερινή επικοινωνία με δομές/υπηρεσίες για τις παροχές τους στην περίοδο της υγειονομικής κρίσης.
  • Πληροφόρηση ωφελούμενων για κανόνες υγιεινής, μέτρα προστασίας, ξενώνες και τις παροχές δομών/υπηρεσιών καθώς και συνεχή πληροφόρηση και εκπαίδευση των εθελοντών για τις νέες συνθήκες.
  • Προμήθεια και εύρεση ειδών προστασίας (μάσκες, γάντια κ.ά.).
  • Ανέπαφες παραδόσεις ειδών επιβίωσης σε άτομα ευπαθών ομάδων λόγω ηλικίας ή αδυναμίας μετακινήσεων, εξαιτίας έλλειψης εγγράφων ή κινητικών προβλημάτων.
  • Βάρδιες έκτακτης ανάγκης για ανέπαφη και μαζική παροχή ειδών πρώτης ανάγκης (έτοιμο φαγητό, ειδών υγιεινής κ.α.).»


Πως μπορούμε να συνεισφέρουμε στην ομάδα;

«Λόγω πολυεπίπεδης δράσης της οργάνωσης οι τρόποι συνεισφοράς και συμμετοχής είναι ποικίλοι. Αρχικά, ο καθένας μπορεί να συμμετάσχει εθελοντικά. Κάθε εθελοντής μας εκπαιδεύεται διεξοδικά ανάλογα με τον ρόλο που αναλαμβάνει. Επιπλέον, μπορεί να υπάρξει συνεισφορά σε δράσεις με στόχο την οικονομική ενίσχυση των προγραμμάτων μας  αλλά και βοήθεια στην τοποθέτηση donation boxes και πόστερ της οργάνωσης σε ιδιωτικές επιχειρήσεις/εταιρείες. Ακόμα, μεγάλης σημασίας είναι η ανταπόκριση σε αγγελίες/ ανάγκες που αναρτώνται ανά περιόδους στα κανάλια επικοινωνίας μας (facebook/instagram) ενώ, τέλος, καθένας που θέλει να βοηθήσει μπορεί να προσφέρει είδη επιβίωσης, ανάλογα με τις ανάγκες της εκάστοτε περιόδου.»


Για εσάς conscious σημαίνει…

Ενεργός πολίτης που ενημερώνεται, διασταυρώνει την εγκυρότητα των πληροφοριών που λαμβάνει, ενδιαφέρεται για τα κοινωνικά τεκταινόμενα και διατηρεί την ενσυναίσθηση και την κριτική του σκέψη. Είναι ευγενικός και απέχει από την υιοθέτηση βλαβερών στερεότυπων. Εάν δεν μπορεί να συμβάλει ενεργά, φροντίζει να παρέχει έμμεση στήριξη σε πρωτοβουλίες που προάγουν μία κοινωνία των πολιτών που διέπεται από σεβασμό και έμπρακτη αλληλεγγύη.

Ευχαριστούμε τους Emfasis για το μάθημα ζωής που προσφέρουν καθημερινά στους δρόμους.

Πηγή: BeConscious

Κάνε Εγγραφή

Newsletter